ورم و کبودی بعد از عمل بینی | علت، پیشگیری و درمان

جراحی بینی که در اصطلاح پزشکی با عنوان رینوپلاستی نیز شناخته می شود، از جمله روش های زیبایی است که با هدف برقراری تناسب و هماهنگی بیشتر بینی با سایر اجزای صورت انجام می شود و با اعمال تغییراتی بر روی ساختار بینی، یعنی استخوان و غضروف، همراه می باشد.

دوره نقاهت این روش در حدود چند هفته ادامه پیدا می کند و بسیاری از افراد، با ورم و کبودی اطراف چشم و بینی خود روبرو می شوند که ممکن است نگرانی هایی را به همراه داشته باشد و زیبایی صورت را تحت تاثیر قرار بدهد. در این مطلب به بررسی ورم و کبودی بعد از جراحی بینی که یکی از نشانه های طی شدن روند ترمیم و بهبودی است، خواهیم پرداخت.

علت بروز ورم و کبودی بعد از جراحی بینی

در جراحی بینی، جراح برای این که بتواند تغییراتی را در اندازه و فرم بینی ایجاد کند، نیاز است که قسمت هایی از استخوان و غضروف را بردارد و ضرباتی را به استخوان وارد کند، و همان طور که می دانید قسمت های بالا و پایین استخوان بینی به رگ های خونی متصل هستند و این رگ ها هنگام شکسته شدن استخوان آسیب می بینند، همین مورد یکی از اصلی ترین دلایل بروز ورم و کبودی زیر چشم ها می باشد.

از دیگر دلایل بروز ورم و کبودی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کبودی می تواند به دلیل پاسخ و واکنش بدن در جبران مایعات از دست رفته باشد که در چنین شرایطی، مایعات بیشتری به بینی فرستاده می شود و شاهد تجمع مایع و ورم خواهیم بود. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که احتمال بروز ورم در جراحی به روش باز بیشتر از روش بسته می باشد.
• از دیگر دلایل بروز ورم و کبودی می توان به عدم رعایت مراقبت ها توسط خود فرد اشاره کرد. به طور مثال اگر فرد از کمپرس یخ استفاده نکند، سر خود را پایین نگه دارد و خم کند و فعالیت های شدید بدنی داشته باشد، احتمال بروز این قبیل علائم بیشتر خواهد بود.
• عدم مهارت و تخصص جراح از جمله عواملی است که بر میزان کبودی و ورم بینی و چشم ها بعد از جراحی تاثیر می گذارد، به گونه ای که اگر پزشک مهارت کافی نداشته باشد و رگ های خونی و یا بافت های اطراف بینی آسیب ببنند، شاهد کبودی و التهاب بیشتری خواهیم بود.
• نداشتن مهارت کافی تیم بیهوشی از دیگر دلایل بروز کبودی ها می باشد، چرا که یکی از موارد مهمی که در طول جراحی باید به آن اهمیت داده شود، کنترل فشار خون فرد است که توسط تیم بیهوشی انجام می شود و در صورتی که فشار خون فرد نوسان پیدا کند و یا فرد خون بیشتری از دست بدهد، کبودی و التهاب بیشتری بعد از جراحی اتفاق خواهد افتاد.

عوامل موثر در بروز ورم و کبودی

از جمله عوامل موثر در بروز التهاب، ورم و کبودی بعد از عمل بینی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تکنیک جراحی، که میزان کبودی و ورم در روش باز (برش ما بین سوراخ های بینی) به مراتب بیشتر از روش بسته (ایجاد برش داخل بینی) خواهد بود.
• نوع بینی، استخوانی یا گوشتی بودن بینی بر میزان کبودی ها تاثیر خواهد گذاشت.
• پیچیدگی و میزان اعمال تغییرات در بینی، که هر چه تغییرات بیشتری در ساختار بینی اعمال شود، کبودی و ورم دوران نقاهت نیز بیشتر خواهد بود.
• میزان ضخامت پوست، هر چه پوست نازک تر باشد، آسیب دیدگی رگ ها بیشتر نشان داده می شود و کبودی بیشتر نمایان خواهد شد.
• ابتلا به شرایط زمینه ای مانند مشکلات مربوط به انعقاد خون و یا افرادی که قبل از جراحی داروهای رقیق کننده مصرف کرده باشند، دچار خونریزی می شوند و کبودی و ورم در آن ها بیشتر خواهد بود.

پیشگیری

راه های موثری برای پیشگیری از بروز کبودی و ورم وجود دارد که رعایت یک سری نکات چه قبل از عمل و چه بعد از آن، می تواند از بروز این قبیل عوارض پیشگیری کند، مراقبت هایی از قبیل :

• مهم ترین اقدام این است که قبل از جراحی، دنبال بهترین پزشک جراح بینی باشید، چرا که هر چه جراحی با دقت و تخصص بالاتری انجام شود، کمترین میزان آسیب به بافت ها و رگ های خونی وارد می شود و احتمال بروز عوارض از جمله ورم و کبودی بعد از عمل کمتر خواهد بود.
• یک تا دو هفته قبل از جراحی، مصرف هر نوع داروی رقیق کننده خون، مکمل و ویتامین باید قطع شود و بهتر است که تمامی داروهای مصرفی به پزشک اطلاع داده شوند، تا در صورت نیاز داروی جایگزینی تجویز شود.
• از استعمال سیگار و دخانیات و هم چنین مصرف مشروبات الکلی، یک هفته تا ده روز قبل و بعد از جراحی باید خودداری شود.

درمان

تمامی نکات و مراقبت های بعد از عمل بینی که توسط پزشک تجویز شده، باید عینا رعایت شوند تا به رفع علائمی از ورم و کبودی کمک شود و احتمال بروز هر نوع عارضه ای به حداقل برسد. جهت کاهش ورم، کبودی و التهاب  رعایت نکات زیر الزامی می باشد:

• استفاده از کمپرس یخ : دو تا سه روز بعد از جراحی از کمپرس سرد استفاده کنید تا از میزان ورم کاسته شود و بعد از این مدت، از کمپرس گرم استفاده کنید تا خونرسانی به بافت بینی بیشتر شود و خون های زیر پوستی از بین بروند. نکته بسیار مهم این است که کمپرس نباید مستقیما بر روی بافت بینی قرار بگیرد، چرا که فشار ناشی از آن می تواند تغییراتی را در ساختار و فرم بینی ایجاد کند.
• طریقه صحیح خوابیدن بعد از عمل : بعد از جراجی که باید استراحت کافی داشته باشید تا روند ترمیم سرعت بخشیده شود، نیاز است که هنگام خوابیدن یک یا دو بالشت زیر سر قرار بگیرد و سر در پوزیشن بالاتری نسبت به قلب باشد.
• داشتن رژیم غذایی مناسب : رژیم غذایی باید سرشار از مواد غذایی مقوی، میوه و سبزیجات تازه و حاوی ویتامین K باشد و سعی کنید تا جایی که می توانید رژیم غذایی مایعات و سوپ داشته باشید تا هنگام جویدن فشار کمتری به بخیه ها وارد شود. نوشیدن آب و مایعات در طول روز را فراموش نکنید.
• عدم مصرف داروهای رقیق کننده خون : از مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آسپیرین، ژلوفن و نوافن به مدت یک هفته تا ده روز باید خودداری شود، چرا که این داروها احتمال خونریزی را افزایش می دهند و می توانند باعث تشدید کبودی شوند.
• عدم مصرف ویتامین ها و مکمل های گیاهی : مصرف این مواد همگی روند ترمیم را به تاخیر می اندازند و مدت زمان بیشتری طول می کشد تا کبودی و ورم از بین برود.
• عدم انجام فعالیت های شدید بدنی و ورزش : هر گونه فعالیت بدنی سنگین و خم و راست شدن ها می تواند باعث افزایش خونرسانی به بافت بینی و خونریزی و در نهایت ورم و کبودی شود. از این رو نیاز است از انجام این قبیل فعالیت ها به مدت چند هفته خودداری شود.
• تزریق کورتون : برای آن دسته از افرادی که پوست ضخیمی دارند و بعد از چند ماه، هم چنان با ورم و کبودی روبرو هستند، تزریق کورتون توسط پزشک انجام خواهد شد.
• عدم تماس مستقیم با نور خورشید : بعد از جراحی زیر نور خورشید و یا در محیط های گرم مانند سونا و جکوزی قرار نگیرید، چرا که گرما خود یکی از دلایل اصلی بروز التهاب و ورم بینی است و می تواند باعث خونریزی و تشدید کبودی ها شود.

چه مدت طول می کشد تا ورم و کبودی از بین برود؟

تمامی افرادی که خواهان انجام جراحی بینی هستند باید این را در نظر داشته باشند که روند ترمیم و بهبودی بدن هر فرد با دیگری متفاوت است و زمان رفع کبودی نیز به همین مورد بستگی دارد. ورم و کبودی تقریبا از چند ساعت بعد از جراحی آغاز می شود و بعد از 72 ساعت به اوج می رسد و ممکن است تا چند روز شدت داشته باشد، اما از روز چهارم به بعد شاهد کمتر شدن کبودی ها خواهید بود. کبودی ها در ابتدا به رنگ سبز یا زرد در می آیند و سپس قهوه ای کمرنگ و زرد یا بنفش رنگ می شوند و این نشانه ای است از برطرف شدن کبودی ها و می توان گفت که بعد از دو هفته اثر چندانی از ورم دیده نخواهد شد.

آیا ورم یا کبودی بعد از جراحی خطرناک است؟

همان طور که در مقاله اشاره شد، ورم و کبودی جزئی از روند ترمیم و بهبودی است و جای نگرانی وجود ندارد، با این حال توصیه می شود در صورت مشاهده علائم زیر پزشک را در جریان قرار دهید:

• احساس درد در چشم ها و یا تشدید آن،
• حالت تهوع و استفراغ،
• سردرد و سرگیجه ادامه دار،
• اختلال در بینایی،
• بالا رفتن دمای بدن.

آیا ورم چشم بعد از جراحی بینی خطرناک است؟

از آن جایی که در طول جراحی، آسیب هایی به رگ های اطراف چشم و زیر چشم وارد می شود، کاملا طبیعی است که چشم ها هم تا چند روز ملتهب باشند و ورم کنند که این حالت نیز جای نگرانی ندارد و در بیشتر موارد، طی چند روز برطرف خواهد شد.